تدوین و اعتبارسنجی شاخص های توسعه کارآفرینی اکوتوریستی در مناطق روستایی

شاخص­ های توسعه کارآفرینی اکوتوریستی، یکی از معیار­های راهبردی برای فرآیند، برنامه­ ریزی و ارزیابی طرح­های توسعه کارآفرینی اکوتوریستی در مناطق روستایی بشمار می­ رود، لذا با بهره گیری از این معیارها  می ­توان میزان تدوین، پیشرفت و یا تاثیر طرح­ ها و پروژه­ های کارآفرینی اکوتوریستی را در رسیدن به اهداف در هر مرحله، ارزیابی نمود. شکاف موجود در این زمینه باعث گردیده است تا فرآیند تدوین برنامه­ های توسعه کارآفرینی اکوتوریستی به دور از شاخص ­های دقیق  بومی شده انجام گیرد و هدف گذاری برنامه­ ها و ارزیابی آن­ها با مشکل مواجه شوند. از اینرو این مقاله در صدد است به تدوین و اعتبار سنجی شاخص های بومی سازی شده توسعه کارآفرینی اکوتوریستی در مناطق روستایی  ایران بپردازد تا برنامه­ ریزان و محققان کارآفرینی اکوتوریستی بتوانند در مطالعات کارآفرینی اکوتوریستی روستایی و حتی کارآفرینی گردشگری روستایی یا ارزیابی چنین پروژه­هایی از این شاخص­ ها که به تأیید کارشناسان و خبرگان مرتبط با حوزه کارآفرینی اکوتوریستی روستایی رسیده ، استفاده کنند.روش تحقیق از نوع توصیفی- تحلیلی با استفاده از پرسش­نامه در سطح خبرگان می­ باشد.از این رو، 36 شاخص از ادبیات نظری استخراج و از طریق پرسش­نامه در معرض قضاوت و داوری 42 نفر از خبرگان و کارشناسان قرار گرفت. برای اعتبارسنجی و دستیابی به اجماع نظر متخصصان علاوه بر آماره­ های میانگین از تکنیک اولویت بندی تاپسیس و توان رتبه ­ای استفاده شده است. همچنین برای مقایسه نظرات دو گروه خبرگان دانشگاهی و کارشناسی نیز از آزمون من ویتنی کمک گرفت شد. نتایج نشان می­دهد که به لحاظ میانگینی همه شاخص­ ها بالاتر از حد متوسط می­ باشند و در بین ابعاد مختلف، بعد مربوط به سیاست­ها و رویه­ های قانونی از اهمیت بالاتری نسبت به ابعاد دیگر در زمینه کارآفرینی اکوتوریستی برخوردار هستند. از سوی دیگر وزن هر یک از شاخص­ ها هم به صورت جداگانه محاسبه گردید که بیشترین آن مربوط به شاخص تشخیص فرصت­ های اکوتوریستی با مقدار 0/112 می ­باشد و در عین حال کمترین مقدار وزنی نیز متعلق به شاخص زیرساخت های فیزیکی سبز با مقدار 0/001 می ­باشد.